توسعه ملی در گروی توازن منطقه‌ای
جمال رازقی جهرمی رییس اتاق بازرگانی شیراز
این داوری فعالان خصوصی در دو دهه اخیر با تلاش برخی اقتصاددانان و روزنامه‌نگاران به یک نهضت کوچک‌خواهی دولت منجر شده است. علاوه بر این دو گروه موثر، خوشبختانه گروه‌های گوناگون روشنفکری مثل هنرمندان، نویسندگان، استادان دانشگاه نیز به این نتیجه رسیده‌اند که فایده‌های دولت کوچک و چالاک از دولت‌های سترگ، چاق و سنگین بیشتر است و البته تجربه تاریخی نیز این را نشان می‌دهد. با این وجود دو گروه هستند که این خواسته را قبول ندارند و در برابر آن ایستادگی می‌کنند.
گروه نخست و قدرتمند، سیاستمدارانی هستند که درباره توانایی‌های بخش خصوصی برای اداره جامعه و تامین نیازهای اقتصادی، سیاسی و امنیتی مردم تردید دارند. گروه دوم نیز آن دسته از روشنفکران و فعالان سیاسی‌اند که معتقدند بخش خصوصی تنها به منافع مادی کوتاه‌مدت می‌اندیشند و نمی‌تواند اداره جامعه را در دست گیرد.
این دو گروه می‌گویند بخش غیردولتی به لحاظ امکانات مادی، انگیزه و توانایی‌های ماموریتی هنوز نمی‌توانند موتور توسعه بلندمدت ایران باشند و نیاز به دولت مقتدر همچنان پابرجاست. به نظر می‌رسد بخش خصوصی هوشمند و پرتلاش ایرانی با سخنان و داوری‌های یاد شده مخالفت جدی ندارند و دیده نشده است که فردی از افراد موثر اتاق‌ها نقش دولت در فرآیند رشد و توسعه پایدار به ویژه در این مقطع از زمان را انکار کند. بخش خصوصی ایران ضمن اقبال از اینکه دولت توسعه‌گرا در مرکز تحولات و سیاستگذاری‌های کلان اقتصادی و سیاسی باشد، آن را دست‌کم تا آمادگی کافی بخش خصوصی یک ضرورت می‌داند و بر آن اصرار دارد. این پذیرش اما با شرط‌هایی معقول، منطقی و سازگار با اهداف استراتژیک ممکن است. بخش خصوصی بر اینکه همه این کارها و خواسته‌ها از نقش و اثرگذاری دولت اتفاقا با دولت «چابک، کارآمد و سیاستگذار» ممکن است پافشاری می‌کند.
بخش خصوصی ایران با چشم‌هایی باز و گوش‌هایی تیز همه ابعاد، زوایا و گوشه و کنار تحولات مستمر، نقش و اثرگذاری و همچنین اندازه دولت در همه دنیا را زیرنظر دارد و می‌داند که انتظاراتش بر کجا باید متمرکز شود. بخش خصوصی ایران و اتاق‌های بازرگانی به مثابه نهاد رسمی و شناخته شده این نهاد خصوصی باور عمیق دارد که باید از «آنارشیسم» و «حذف دولت» اجتناب کرد زیرا نه معقول و نه ممکن است. اتاق‌های بازرگانی به مثابه پیشگامان تعادل با دولت در سطح کلان و در سطوح استانی باور دارد که دولت‌های ایران باید آن دسته از تصدی‌گری‌ها که اتفاقا باعث دردسر دولت بوده و همه رخدادهای منفی را به دولت برمی‌گرداند از حوزه اختیارات و وظایف خود دور کند. آیا دولت ایران برای اداره اقتصادی با ۸۰ میلیون نفر جمعیت و صدها میلیارد دلار تولید ناخالص داخلی باید روی تعیین قیمت گوجه فرنگی هم وقت، انرژی، نیرو، پول و امکانات بگذارد؟
نگارنده با توجه به تجربه طولانی و فعالیت در برخی از مهم‌ترین تشکل‌های ملی و استانی، نیک می‌داند که تفویض کامل قدرت از نهاد دولت به نهادهای مدنی ممکن نیست و یا اینکه زمان زیادی لازم دارد. اما این را نیز می‌دانم و تجربه ثابت کرده است که نهادهای غیردولتی باید خود را چنان آماده سازدند که هر جا کاری از آنها خواسته شد بتوانند با سرعت، با دقت و ضریب بالایی از کارشناسی آن خواسته را انجام دهند و چنن انجام دهند که مخالفان نتوانند بهانه بیاورند. اما این کار در حرف آسان و در سخت و پیچیده است.
یکی از گام‌های اساسی که باید در این مسر برداشته شود این است که تشکل‌های استانی قدرت بگیرند و این نیاز به تغییر اندیشه، ذهن و عمل دارد. مدیران تشکل‌های استانی توجه داشته باشند که اگر در داخل یک استان خوب عمل کنند می‌توانند جای بالاتری در سطح ملی به دست آورند و این نیازمند تلاش و برنامه‌ریزی است. باید از تلاش معاونت تشکل‌های اتاق که برنامه توسعه فدراسیون‌ها را دارد و در شرایط مدرن می‌خواهد که تشکل‌های استانی توانمندی پدیدار شوند قدردانی شدان و در مسیر تقویت این اندیشه باشیم.
ساعت 24 از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.