آیا اوپک مدیریت بازار نفت را در اختیار میگیرد؟

ساعت24-کارشناسان در انتظار اعلام جزئیات توافق اوپک برای توقف میزان تولید نفت در سطحی معین و نتایج آن هستند.

style="text-align: justify;"> بی‌بی‌سی در گزارشی نوشت: «اوپک،» سازمان کشورهای صادرکننده نفت، بار دیگر بر بازار طلای سیاه مسلط شده است. توافق اعضای این سازمان در الجزیره برای توقف تولید نفت در سطح معینی غافلگیر کننده بود.

البته این گروه برای تأثیرگذاری بر بازار نفت و تعادل بازار باید تلاش کند و راه زیادی پیش رو دارد. با این حال تاجران انتظار این توافق را نداشتند؛ آنها پیش‌بینی می‌کردند دیدار کشورهای عضو اوپک مانند جلسه دوحه در ماه آوریل به اختلاف نظرها دامن بزند.

فشار اقتصادی

اینبار کشورهای عضو اوپک برای پیشبرد مذاکرات تلاش کردند. مسئله‌ای که تولیدکنندگان برای دستیابی به توافق با آن روبرو بودند کاهش بهای نفت به نصف مبلغ ژوئن 2014 بود. این موضوع اعضای اوپک را برای تصمیم‌گیری با مشکل روبرو کرده بود.

شرایط مالی دولت‌ها و کیفیت عملکرد آن‌ها به شدت تحت تأثیر کاهش شدید بهای نفت قرار گرفت. برای مثال دارایی عربستان سعودی در سال 2012، 12 درصد از درآمد سالانه بیشتر بود؛ این در حالیست که سال گذشته این کشور با کسری 16 درصدی مواجه شد.

تغییرات بهای نفت خام در سال 2016 :

اقتصاد آنگولا در سال 2013، 7 درصد رشد داشت. این در حالیست که رشد اقتصادی این کشور سال گذشته به 3 درصد کاهش یافت.

ونزوئلا نیز در شرایط وخیمی به سر می‌برد. البته این کشور علاوه بر بهای پایین نفت با بحران سیاسی نیز روبرو است. کشورهای عضو اوپک دو سال است که تحت فشار کاهش بهای شدید نفت هستند.

البته همه تولیدکنندگان بزرگ نفت در سراسر جهان مانند آمریکا، روسیه، چین و کانادا عضو اوپک نیستند. اما این سازمان 40 درصد بازار جهانی را در اختیار دارد و کاهش تولید آن یا توقف تولید در سطح معینی بر بهای طلای سیاه تأثیر ویژه‌ای خواهد داشت.

ایران

عربستان سعودی که بزرگترین بازیگر سازمان اوپک است، تأثیر زیادی بر بازار نفت داشت. اما اینبار شرایط به ایران بستگی دارد. این کشور که به تازگی از زیر بار تحریم‌های اقتصادی رها شده است، در تلاش است تا به سطح تولید پیش از تحریم‌ها برسد. مشکل سازمان اوپک این بود که عربستان بدون در نظر داشتن شرایط ایران، فقط در صورت کاهش تولید این کشور حاضر به توقف تولید خود می‌شد.

به نظر می‌آید همه چیز تغییر کرده است. ایران به محض لغو تحریم‌های بین المللی تولید طلای سیاه را افزایش داد. عربستان نیز در مواضع خود بسیار ملایم‌تر شده است.

«خالد الفالح،» وزیر نفت عربستان که پس از جلسه دوحه به این سمت منتصب شد در این خصوص اعلام کرد ایران، نیجریه و لیبی اجازه دارند تا تولیدشان را در بالاترین سطح ممکن حفظ کنند.

«محمد بارکیندو،» دبیرکل اوپک، در مصاحبه با بی‌بی‌سی گفت سه کشور مذکور «در پی شرایط خاصی میزان زیادی از سطح تولید خود را از دست داده‌اند. با آنها متفاوت رفتار خواهد شد.»

رقابت با تولیدکنندگان نفت «شیل»

با اینکه کاهش بهای نفت از سال 2014 آغاز شد،عربستان سعودی برای تحت فشار گذاشتن تولیدکنندگان نفت شیل آمریکا این شرایط را تحمل کرد. پیشرفت تولیدکنندگان نفت شیل در دهه گذشته نیز از طرفی به کاهش بهای طلای سیاه دامن زد. با اینکه برخی از تولیدکنندگان نفت شیل، سطح تولید را کاهش دادند، تولید نفت آمریکا در سال 2015 افزایش یافت.

هدف عربستان سعودی اعمال فشار بر اقتصاد آمریکا بود؛ اما در رسیدن به این هدف موفق نبود. عربستان به این نتیجه رسیده که باید راهبرد جدیدی را برای رسیدن به هدفش انتخاب کند.

در حال حاضر اعضای سازمان اوپک تصمیم گرفته‌اند برای افزایش بهای نفت، اقداماتی را انجام دهند؛ اما جزئیات هنوز مشخص نشده و مذاکره درباره آنها بسیار دشوار است.

چگونه سطح تولید هر کدام از اعضا مشخص می‌شود؟ تفاوت ایران، نیجریه و لیبی بادیگر کشورها چگونه سنجیده می‌شود؟ چه پایه‌هایی برای مشخص کردن کف و سقف تولید در نظر گرفته می‌شود؟

بنابر گزارش‌ها، اعضای اوپک خواستار همکاری دیگر کشورها هم هستند. اما کانادا و آمریکا این کار را انجام نمی‌دهند. این کشورها با نوع مدیریت اوپک سازگار نیستند و تولیدکندگان نفت آن‌ها خصوصی هستند و از وزارت انرژی دستور نمی‌گیرند.

واکنش بازار نفت به توافق الجزیره افزایش و سپس کاهش بهای طلای سیاه بود. بهای نفت در محدوده‌ی شش ماه گذشته باقی مانده است. با اینکه تغییراتی در اوپک صورت گرفته؛ اما تاجران منتظر مشخص شدن جزئیات هستند.