سوییفت چینی راهبردی برای کاهش آسیب‌پذیری نظام مالی کشور

ساعت 24- سوییفت (SWIFT) شرکتی سهامی است که در زمینه مبادلات پام‌های مالی در سطح جهان و ایجاد امنیت در انتقال این پیام‌ها فعالیت می‌کند. استفاده ابزاری از شرکت سوییفت برای اهداف سیاسی توسط سهامداران این شرکت قابل اعتماد بودن آن را زیر سوال برده است. از سویی، چین در چند سال اخیر به دنبال طراحی سوییفت چینی با محوریت یوان بوده است.

dir="RTL" style="text-align:justify">با توجه به اینکه کشور ما در سال‌های اخیر مورد تحریم سوییفت قرار گرفته بود و از طرفی هم چین یکی از شرکای تجاری کشورمان است، گسترش سوییفت چینی می‌تواند آثار مثبتی در توزیع و کاهش قدرت شرکت سوییفت و سهامداران آن در خصوص استفاده ابزاری از سوییفت برای مقاصد سیاسی داشته باشد. بنابراین لازم است وضعیت و نقش سوییفت چینی بر اقتصاد ایران مورد بررسی قرار گیرد.

تحلیل مساله

گسترش سوییفت چینی می‌تواند قدرت غرب را در خصوص تحریم‌های مالی و بانکی در آینده کاهش دهد اما به نظر می‌رسد CIPS (شرکت خدمات پرداخت‌های بین‌الملی چین) به دلایل مختلف از جمله موارد زیر حداقل تا اواخر دهه حاضر نتواند جایگزین مناسبی برای مبادلات بین‌المللی کشور ما شود زیرا به رغم گسترش چشمگیر یوان در مبادلات بین‌المللی، همچنان ارز غالب در مبادلات بین‌المللی دلار و یورو است و فشارهای تحریمی غرب می‌تواند تاثیر قابل ملاحظه‌ای بر اقتصاد کشور بگذارد CIPS برای مقبولیت و توسعه به شرکت سوییفت نیازمند بوده و بنابراین در صورت تخطی از آن تحریم‌های احتمالی سوییفت نسبت به کشورمان سوییفت می‌تواند تحت فشار ایالات متحده امریکا و برخی کشورهای اروپایی، CIPS را ناگزیر به ارایه ندادن خدمات به کشور کند. CIPS حتی بعد از تکمیل شده، باز هم با شرکت سوییفت شراکت خواهد داشت و برای گسترش جدید خود باید تابع قوانین بین‌المللی باشد. بنابراین، اگر تحریم‌های اقتصادی احتمالی از سوی شورای امنیت سازمان ملل اعمال شود، برای CIPS نیز لازم‌الاجراست.

اقتصاد چین توانایی تامین تمام نیازهای مربوط به کالاهای سرمایه‌ای و واسطه‌ای را در کیفیتی قابل قبول ندارد و حتی خود کشور چون در برخی صنایع استراتژیک مانند هواپیما به واردات از غرب نیازمند است. از این رو، با راه‌اندازی CIPS نیازمندی ایران به پرداخت‌های دلاری یا یورویی برطرف نخواهد شد. اگر تحریم‌های اقتصادی مانند تحریم‌های سال‌های قبل به کشور ما تحمیل شود، انجام مبادلات با یوان هم برای چین و هم برای ایران به صرفه نخواهد بود، زیرا ریال برای چین، ارز قابل مبادله با سایر کشورها نیست و تقریبا کاربردی ندارد و همچنین معامله صرف با یوان برای ایران، اقتصاد کشو ررا به بازار مطمئنی برای چین تبدیل و استفاده از درآمدهای ارزی حاصل از صادرات را برای ایران محدود خواهد کرد.

از این رو، سوییف چینی CIPS نمی‌تواند حل کننده تمام مشکلات پرداخت‌های بین‌المللی کشور باشد از طرفی استفاده از خدمات شرکت سوییفت معایب و مزایایی برای کشور دارد. از جمله مزایای آن می‌توان به امکان مبارزه با تروریسم از طریق ردیابی مبادلات خاص، مزیت ویژه در انتقال پیام‌های مالی به دلیل برخورداری از (محیطی مطمئن، سریع، استاندارد، قابل اعتماد و کم‌هزینه با خطرپذیری پایین)، امکان پیگیری حقوقی دعاوی مرتبط با سوییفت در دادگاه‌های بین‌المللی و نهایتا مفیدیت سوییفت در فرآیند گزارش‌دهی بانک مرکزی و درون سازمانی اشاره کرد. از جمله معایب استفاده از سوییفت می‌توان به احتمال تبدیل شدن آن به وسیله‌ای برای ابزارهای سیاست خارجی و تحریم‌ها و امکان جاسوسی از اطلاعات مالی کشور اشاره کرد.

منبع: موسسه تدبیر اقتصاد