حسین سلاح‌ورزی نایب رییس اتاق ایران:

حرکت رییس کل بانک مرکزی بازار ارز را از التهاب بیشتر دور میکند

ساعت 24-دکتر حسین سلاح‌ورزی، نایب‌رییس اتاق بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی ایران می‌گوید: در روزهای گذشته که نرخ دلار در بازار در یک دوره کوتاه‌مدت حدود 15 درصد رشد را تجربه کرد شمار قابل توجهی از مدیران و مالکان کارخانه‌ها و حتی بازرگانان در مراجعه به او خواستار بررسی و کالبدشکافی این مساله از سوی اتاق شده‌اند.

dir="RTL">وی معتقد است ولی‌الله سیف، مدیرعامل بانک مرکزی کار خوبی کرد که پیش از بدتر شدن شرایط بازار ارز پاسخگویی به ابهام‌ها را به هر صورت انجام داد. با او گفت‌وگویی کرده‌ایم که در ادامه می‌خوانید:

* ارزیابی جنابعالی از رفتار رییس کل بانک مرکزی در پاسخگویی به شبهه‌ها درباره تحولات نرخ ارز در روزهای گذشته چیست؟

واقعیت این است که رییس کل بانک مرکزی بنا بر قانون و عرف مسوول اول در تحولات پولی و بانکی و ارزی است و البته باید مطابق با این وظیفه سنگین به رییس کل بانک مرکزی اختیارات کافی داده شود. آقای سیف در 3 سال و چند ماهی که مسوولیت بانک مرکزی را بر دوش داشته است تلاش خوبی برای سامان دادن به بازار ارز داشته و به رغم اینکه به هر حال میان فعالان اقتصادی درباره نرخ ارز تعارض وجود دارد توانسته است بیشترین تفاهم را با توجه به اختیاراتش ایجاد کند. برخی معتقدند که او باید زودتر از این پاسخگو می‌شد که شاید درست باشد اما به هر حال آقای سیف پیش از اینکه شرایط بدتر شود وارد عمل شده است. نقطه عطف در پاسخ‌های رییس کل بانک مرکزی به نظرم جایی است که او با استناد به بالا و پایین آمدن نرخ ارز در سال‌های 92 تا 94 در همین ایام است می‌گوید نرخ هر دلار در اندازه 4 هزار تومان باقی نمی‌ماند و کاهش می‌یابد. این قول رییس‌ کل بانک مرکزی هوشیارانه بود و شرایط بازار را از التهاب بیشتر دور می‌کند.

* به نظر شما دلایل افزایش یدید نرخ ارزهای معتبر یه ویژه دلار در این چند روز چه بود؟

یک اعتقاد در میان کارشناسان وجود دارد که نرخ ارز نباید افزایش یابد چون موجب رشد تورم می‌شود و موجب می‌شود قیمت تمام شده تولید صنعتی به دلیل وابستگی صنعت به واردات مواد اولیه و مواد واسطه‌ای افزایش می‌یابد. ضمن اینکه این اعتقاد چندان غیردقیق نیست اما کاستی‌هایی دارد که باید به آن توجه کرد. این کاستی بیش از هر چیز به این برمی‌گردد که گویی میزان ارز در ایران نامحدود است و هر گاه اراده کنیم می‌توانیم هر چقدر تمایل داشته باشیم ارزهای معتبر به بازار عرضه کنیم. اگر این‌طور بود جای نگرانی نبود اما واقعیت این است که ارز یا همان پول خارجی یک کشور در کشور دیگر کمیاب است و برای به دست آوردن آن باید کالا داد یا خدمات ارایه کرد و آن را خرید. به این ترتیب ارز نوعی کالاست که بازار دارد و هر گاه عرضه آن کاهش یابد قیمت آن افزایش می‌یابد، اگر رشد تقاصای ارز در یک مقطع بیشتر از رشد عرضه باشد نیز قیمت آن افزایش می‌یابد. اگر به شرایط بازار ارز ایران نگاه کنیم شاهد عمل کردن هر دو طرف بازار یعنی عرضه و تقاضا خواهیم بود رشد تقاضای ارز به دلیل افزایش مسافرت‌های زمستانی و حتی رفتن گروه پرشماری از مردم به زیارت اربعین و از آن مهم‌تر تقاضای بیش از حد به دلیل انتظارات تورمی درباره ارز موجب شد که قیمت‌ها افزایش یابد. از طرف دیگر کاهش عرضه ارز به دلیل اینکه صاحبان ارز در بنگاه‌های غیردولتی مثل پتروشیمی‌ها روال عادی نداشت تعادل عرضه و تقاضا را بر هم زد. از سوی دیگر باید این واقعیت را پذیرفت که نرخ ارز چند سال است که از نرخ تورم عمومی عقب مانده بود و باید تعدیل می‌شد. این عوامل دست به دست هم دادند و موجب کاهش ارزش ریال به دلار شدند.

* تصور می‌کنید که قیمت ارزهای معتبر به ویژه دلار به نرخ سابق مثلا 3500 تومان به ازای هر دلار برگردد؟

تجربه نشان داده است که قیمت کالاها و خدمات در بالا نوعی چسبندگی دارند و به همان سرعت که بالا رفتند پایین نمی‌ایند و ارتفاع پس از کاهش به هر حال بالاتر از ارتفاع قبلی است. کارشناسان معتقدند که تقاضا برای ارز همچنان بالا خواهد بود و برخی از سپرده‌گذاران بانکی و بخشی از نقدینگی شاید به این بازار بیاید و قیمت‌ها را در اندازه بالا حفظ کند. برگشت نرخ دلار به زیر 3600 تومان بعید است و شاید از سطح 3900 تومان اندکی کاهش یابد.

توصیه کارشناسان به صاحبان بنگاه‌ها این است که منتظر دلار 3600 تومان نباشند و خود را با واقعیات بازار ارز سازگار کنند. البته آن طور که تجربه نشان می‌دهد افزایش 10 تا 15 درصد نرخ ارز تورم لجام گسیخته به بار نمی‌آورد و اگر نرخ تورم در اوایل سال بعد افزایش یابد به دلیل رشد بالای نقدینگی در سال‌های اخیر است.