وقتی مخالفان، تاثیر برجام بر اقتصاد را نمیبینند
ساعت24-توافق هستهای ایران و کشورهای ۱+۵ به اولین سالگرد خود رسید. طی یک سال گذشته مخالفان دولت بیشترین تلاش را برای کماثر جلوه دادن این توافق بر اقتصاد کشور بکار گرفتند؛ تلاشی که آشکار شدن یک به یک آثار راهبردی برجام تا حدود زیادی آن را خنثی کرده است.
محمد خوشچهره که از او به عنوان یکی از حامیان احمدینژاد در ابتدای دولت نهم یاد میکنند با رد ادعای مخالفان دولت در تاثیر برجام در اقتصاد کشور گفت: دولت احمدینژاد که ابتدا همهچیز را بیاثر میدانست و تحریم را کاغذ پاره عنوان میکرد زمان رفتن همهچیز را مربوط به عوامل بیرونی و تحریم میدانست. اما همان زمان در سال ۹۱ رئیس مجلس میگفت علت مشکلات کمتر از ۲۰ درصد مربوط به تحریم و ۸۰ درصد مربوط به محیط داخل کشور است، بنابراین وقتی دو قوه تا این حد اختلافنظر دارند به نسخهای که میپیچند، شک میکنیم.
درست همزمان با انتشار اخباری مبنی بر بیتاثیر بودن برجام رسانههای خارجی با انتشار آماری از اثرات مثبت برجام در اقتصاد منطقه لغو تحریمهای ایران را به عنوان یکی از پنج رویدادی نام بردند و اعلام کردند این توافق اقتصاد دنیا را در سال ۲۰۱۶ تکان داد.
روزنامه اکونومیک تایمز نوشت: توافق هستهای و لغو تحریمها علیه ایران بر اقتصاد دنیا اثرگذار بود؛ بطوریکه ایران اکنون میتواند درآمد خود از صادرات نفت را در سال آینده تا ۱۰ میلیارد دلار افزایش دهد، اتحادیه اروپا محدودیتهای تجارت با ایران را برداشته است و آمریکا نیز بیش از این تحریمها علیه ایران به خصوص در بخش بانکی را اعمال نخواهد کرد.
مهدی پازوکی، اقتصاددان در خصوص اینکه اگر برجام نبود چه اتفاقی در اقتصاد ایران میافتاد؟ گفت: قبل از برجام صادرات نفت ما به زیر یک میلیون بشکه در روز رسیده بود. امروز در شش ماهه اول امسال بیش از دو میلیون و ۴۰۰ هزار بشکه در روز صادرات داشتیم، این از اثرات برجام است اما مخالفان برجام چون آدمهایی هستند که نه در دانشگاههای درجه یک درس خواندهاند، نه با جهان تعامل دارند و نه میخواهند فسادهای دولت سابق را بفهمند، تأثیرات برجام را درک نمیکنند.
حیدر مستخدمین حسینی معاون پارلمانی وزیر اقتصاد در دولت هشتم نیز به عنوان یکی از منتقدین عملکرد اقتصادی دولت یازدهم تاثیرات مثبت برجام را رد نکرده و گفت: پس از برجام، بعد از سالها انزوا، فعالان اقتصادی، شرکتها و بانکها، وارد مذاکره با طرفهای اروپایی و غربی شدهاند. بیش از ۲۰۰هیأت مختلف به کشور وارد شده و صرف حضور آنها، مزایایی برای ما داشته است. این هیأتها با زمینههای ایران و پیشرفتهایی که در دوران تحریم صورت گرفته بود، آشنا شدند. این قدم جدی است که برای بازاریابی بسیار مورد نیاز است. دومین نکته هم فراگیری مجدد بحثهای مذاکرهای بود که طی دوران تحریمها به فراموشی سپرده شده بود. فعالان اقتصادی و بانکهای ما سالیان سال ارتباطی با جهان بیرون نداشتند و به خاطر همین انزوا، با قواعد مذاکرات تجاری آشنا نبودند. همه این مسائل طی یک سال گذشته از برجام، دوره خود را گذرانده و حل شده است. (اینجا بخوانید)
اظهارنظر آیتالله هاشمی درباره تاثیر برجام
اظهار نظر درباره تاثیرات برجام در اقتصاد کشور را میتوان از افراد مختلفی شنید اما آخرین باری که مرحوم آیتالله هاشمی رفسنجانی رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام درباره برجام سخن گفت با صراحت تاکید کرد: برخلاف منفیخوانیهایی که وجود دارد برجام موفق بوده و بسیاری ازمشکلات کشور را برطرف کرد.
وی تصریح کرد: برجام توانست بسیاری از راههای بسته کشور در بخش کشتیرانی، بیمه و همکاریهای بانکی را باز کند.
آیتالله هاشمی در پاسخ به سؤال خبرنگاران مبنی بر اینکه برخی از مدیران برجام را ناموفق میدانند، گفت: این افراد بیخودی می گویند زیرا بسیاری از مشکلات کشور با برجام برطرف شد.
۱۰۰ دستاورد مهم برجام
یکی از اظهار نظرات بسیار دقیق در خصوص برجام را حمید بعیدی نژاد از اعضای تیم مذاکره کننده هستهای کشورمان داشته است. وی در یادداشتی که در صفحه تلگرامش منتشر کرد، ۱۰۰ دستاورد را به صورت ریز از دستاوردهای برجام برشمرده که در بین آنها لغو تحریمهای مالی، بانکی و اقتصادی و توقف اجرای تحریمهای آمریکا را نام برده که بیش از دو سوم دستاوردهای برجام را به خود اختصاص داده است.
رفع قدیمیترین تحریم کشور با برجام
بعیدی نژاد که هم اکنون سفیر ایران در انگلیس است در تشریح اولین تاثیر ملموس برجام طی یادداشتی با اشاره به قرار داد خرید هواپیما میان تهران و ایرباس تاکید کرد که این قرارداد همانند قرارداد با بوئینگ که یکی از مهمترین دستاوردهای برجام می باشد، پایانی بر قدیمی ترین تحریم علیه جمهوری اسلامی ایران به شمار می رود.
وی تاکید کرد: با وجود همه تردیدهایی که حتی تا آخرین لحظه در خصوص امکان قرارداد با ایرباس مطرح می شد، این قرارداد که توافق اولیه آن در سال گذشته در جریان سفر ریاست جمهوری به پاریس صورت گرفت، به امضا رسید. خود این تردیدها نشان میدهد که قرارداد با ایرباس یک قرارداد معمولی تجاری نمی باشد، بلکه به دلایل بسیاری اهمیتی خاص دارد.
به گفته بعیدینژاد این قرارداد مانند قرارداد با بوئینگ که یکی از مهم ترین دستاوردهای برجام میباشد پایانی بر قدیمی ترین تحریم علیه جمهوری اسلامی ایران میباشد که از بدو انقلاب اسلامی علیه صنعت هوایی ایران اعمال شده است. حدود چهل سال است که ایران نتوانسته است یک هواپیمای نو خریداری نماید.
تحریمهای نفتی چه شد؟
اما خرید ایرباس شاید اولین اثر برجام در رفع قدیمی ترین تحریمهای ظالمانه علیه کشور بود که عموم مردم توانستند مشاهده کنند در حالی که بسیاری از اثرات برجام در حوزه اقتصاد کلان به ظاهر قابل رویت نیست اما اثرات آنها در اقتصاد کشور را نمی توان نادیده گرفت.
پس از اجرایی شدن برجام، حدود ۱۵ یادداشت تفاهم بین شرکت ملی نفت ایران و شرکت های بین المللی فعال در صنعت نفت جهان امضا شد و ایران از این فرصت برای دستیابی به بهترین طرح جامع توسعه برای توسعه میدان های نفت و گاز خود بهره برد.
صرفهجویی در هزینهها از مهمترین دستاوردهای برجام بوده است بطوریکه در سالهای تحریم، برخی کالاها چندبار سفارش داده میشد وگاه کالای تقلبی به ایران می دادند، آن هم با دو یا سه برابر ارزش واقعی کالاها؛ اما پس از برجام امکان خرید مستقیم از فروشنده اصلی فراهم شد. توربینها و دستگاههای توقیفشده صنعت نفت ایران در خارج از کشور، پس از اجرای برجام آزاد شد.
تاثیر برجام در صنعت آب و برق
بر اساس گزارشات وزارت نیرو در یک سال گذشته در مجموع ۲۳ میلیارد دلار سرمایهگذاری خارجی در حوزه آب و برق مصوب و اجرایی شده است که از این میان ۱۳.۲ میلیارد دلار موافقتنامههای اصولی و تفاهمنامههای اولیه بوده و ۱۰.۲ میلیارد دلار نیز اجرایی شده است که از مهمترین آن می توان به قرار داد شرکت آلمانی زیمنس با مپنا اشاره کرد. نکته قابل توجه در سرمایه گذاری های انجام شده در این مدت، حضور چشمگیر شرکت های اروپایی و آسیایی از جمله انگلستان فرانسه، ایتالیا، کره جنوبی، روسیه، چین و ژاپن است که اکثر آن نیز در حوزه برق صورت گرفته است.
علیرضا دائمی معاون برنامه ریزی و امور اقتصادی وزارت نیرو با بیان اینکه در یک سال گذشته دهها سرمایه گذار خارجی در زمینه انرژی های نو وارد کشور شدند گفت: در حال حاضر قراردادهای زیادی با شرکت های اروپایی و آسیایی منعقد شده است. ضمن اینکه شاهد ورود تجهیزات کم مصرف آب و برق و سیستم های گرمایشی و سرمایشی با کارایی بهتر به کشور هستیم.
اظهارات علیرضا دائمی در این خصوص در حالی است که تامین مالی اجرای طرح ها و سرمایهگذاریهای مستقیم در سالهای گذشته فقط از طریق شرکتهای چینی انجام میشد، با این حال با لغو تحریمهای هستهای شرایط به گونهای شده که دست ایران برای انتخاب کشورهای سرمایهگذار باز شده است. موضوعی که به گفته وزیر نیرو، در یک دهه گذشته به طور مطلق امکانپذیر نبود.
بانکها مانع اصلی نمود اثرات اقتصادی برجام
برخی معتقدند برداشته شدن تحریمها یعنی آغاز مبادلات بانکی و مالی اما زمانی که این مبادلات همچنان امکان پذیر نیست چرا از رفع تحریمها حرف میزنید؟ طهماسب مظاهری معتقد است اقتصاد ایران به دلایل مختلفی نتوانسته است در حوزه روابط بانکی، شاهد شکوفایی لازم در دوره پسابرجام باشد.
از سه علتی که این کارشناس ارشد اقتصاد نام میبرد، دو مورد به داخل کشور بازمیگردد و یکی به خارج از ایران، آنچه وی بدعهدی آمریکا میداند. صرفهجویی بیمورد سیستم بانکی برای هماهنگ نشدن با استانداردهای روز دنیا سبب شده است هزینههای بلندمدتی به ایران تحمیل شود و حالا وقتی برجام اجرایی میشود، روابط بانکی ایران با جهان، سامان نمییابد چرا که اتفاقات دیروز ما را از دستیابی به نتایج مثبت امروز باز میدارد.
خبرانلاین
ساعت 24 از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.