آیا سفرهای برنامهریزیشده نوروزی تنها راهکار حمایت از صنعت زخمخورده گردشگری کشور است؟
سفر به بهای جان
ساعت 24-تکلیف سفرهای نوروزی هنوز نامشخص است و تصمیمگیری قطعی به تاریخ 25 اسفند موکول شده است. ثبات یا افزایش آمار ابتلا به کرونا در کشور مهمترین عامل موثر در ممنوعیت یا اجازه برگزاری سفرهای نوروزی است، اما برگزاری تورهای نوروزی پیش از این تعیین تکلیف شدهاند و به نظر میرسد ابهام موجود صرفا متوجه به افرادی باشد که تمایل دارند به صورت شخصی سفر کنند و احتمالا علاقهای هم به اسکان در هتلها یا مراکز اقامتی ندارند.
قرار است سفرها طبقهبندی شوند که این فرآیند در اختیار و مدیریت وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی است. به گفته او بخشی از این سفرها به صورت برنامهریزیشده و با تور خواهد بود که از طریق دفاتر خدمات مسافرتی دارای مجوز اجرا میشود. این سامانه مدتهاست که راهاندازی شده و فقط در انتظار پیوستن نیروی انتظامی است تا تورها با کد رهگیری رصد شوند. این کد روی وسیله نقلیه نصب میشود و نام راهنما، آژانس و اتومبیل در آن کد مشخص هستند. اما تکلیف افرادی که بلیت خود را پیش از این خریدهاند چه میشود؟ بهزعم ولی تیموری، دغدغه اصلی این معاونت متوجه افرادی است که مستقل و بدون برنامهریزی سفر میروند. این نوع سفرهای خارج از قالب تور به گفته تیموری مشروط بر ارایه رزرو محل اقامت هستند. در نوروز 1400، در مبادی ورودی شهرها، مسافران کنترل خواهند شد و در صورت نداشتن تاییدیه رزرو، اجازه ورود به شهر یا استان را نخواهند داشت. برخی مسافران هم که به صورت شخصی اما با وسایل حملونقل عمومی تردد میکنند، به گفته معاون گردشگری باید علاوه بر داشتن استعلام کرونا، محل اسکان خود را از پیش رزرو کرده باشند و علاوه بر آن، تمام تاسیسات گردشگری ملزم هستند از طریق سامانه ماسک اطلاعات بیماران را رصد و از پذیرش مبتلایان که دوران نقاهت ۱۴ روزه آنها تمام نشده است، خودداری کنند. علاوه بر این، براساس مصوبه ستاد ملی مبارزه با کرونا، فعالیت مدارس و کمپهای ورودی شهرها در تعطیلات نوروز ۱۴۰۰ ممنوع خواهد بود و امکان پذیرش مسافر در این مراکز وجود ندارد. قرار شده از هرگونه تجمعآفرینی و استقرار چادرهای مسافرتی در محلهای عمومی نیز جلوگیری شود. اما آیا این معاونت میتواند با اجبار رزرو محل اسکان از گسترش ویروس کرونا در کشور جلوگیری کند؟ مشاهدات خبرنگار اعتماد نشان میدهد که هماکنون امکان رزرو بلیت اتوبوس بدون نیاز به ارایه رزرو محل اقامت ممکن است و هیچ ممانعتی برای انتخاب مقصد وجود ندارد و حتی اگر ممانعتی هم برای خرید بلیت وجود داشته باشد، در خود ترمینالهای تهران به راحتی میتوان بدون خرید بلیت سوار اتوبوس شد و بدون داشتن رزرو به مقصد مورد نظر سفر کرد.
علاوه بر این، اجبار رزرو محل اسکان عملا امکان سفرهای نوروزی را از قشر متوسط به پایین جامعه میگیرد و در برنامه معاونت گردشگری برای سفرهای نوروزی این قشر از جامعه چندان تمهید مشخصی درنظر گرفته نشده است. علاوه بر این، اجبار داشتن برگه رزرو به راحتی میتواند با چند تماس ساده برای عدهای فراهم شود و این اجبار نیز ظاهرا نمیتواند چندان مانعی سر راه شخصی باشد که به هر طریق ممکن میخواهد در عید نوروز به سفر برود. تلاش معاونت گردشگری برای مشروط کردن سفرهای نوروزی به داشتن برگه رزرو احتمالا ریشه در این واقعیت دارد که فعالان حوزه گردشگری در یک سال و نیم پیش ضربههای مهلکی خوردهاند و بهرغم رکود ممتد وضعیت گردشگری در کشور، چندان حمایت مالی خاصی از این معاونت ندیدهاند و حالا با اجبار داشتن یک برگه رزرو و اجبار اسکان در مراکز اقامتی، به نظر میرسد این معاونت قصد دارد تا با توسل به چنین شیوهای اندک محل درآمد را برای ورشکستگان حوزه گردشگری فراهم کند. پیش از این، فریدون محمدی، مدیرکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی البرز در اواخر بهمن ماه سال جاری خبر موافقت با تردد خودروهای شخصی در نوروز 1400 را داده و اعلام کرده بود که این خودروها به شرط داشتن محل اسکان میتوانند به شهرهای مختلف وارد شوند. این مدیر با اشاره به همین نکته تاکید کرده بود که احتمالا با هماهنگیهای صورتگرفته، تجربه تلخ رکود گردشگری در سال 99 تکرار نمیشود و سال 1400 میتواند شرایط دیگری را برای ورشکستگان صنعت گردشگری رقم بزند.
علاوه بر این، رییس جامعه هتلداران خراسان رضوی در 13 اسفند به ایسنا از استقبال پایین مردم از سفرهای نوروزی در این استان خبر داده و گفته است که هنوز هیچ بخشنامه جدیدی به هتلهای این استان ابلاغ نشده و آخرین ابلاغیه مربوط به تاریخ چهارم خرداد سال جاری است. او علت استقبال ضعیف از سفرهای نوروزی در سال 1400 را «بلاتکلیفی مردم» عنوان کرده و گفته است: «هنوز مردم نمیدانند چه میزانی از هتلهای یک شهر ظرفیت پذیرش یا چه شهرهایی امکان سفر دارند. بنابراین این مساله باید از طریق ستاد ملی کرونا اعلام شود تا مردم از بلاتکلیفی سفر یا عدم سفر خارج شوند.»
پیش از این علیاصغر مونسان در افتتاحیه مراسم پرحاشیه نمایشگاه گردشگری ادعا کرده بود که صنعت گردشگری ایران با 22 هزار میلیارد آسیب هنوز صنعتی سرپاست و زمینگیر نشده است. مونسان در این افتتاحیه مدعی شده بود که ما نهتنها زمینگیر نشدیم بلکه هوشمندانه روی نقاط ضعف کار و تلاش کردیم که هوشمندانه بازارهای جدید را فعال کردیم. ما ضربات مکرری را که در سال ٩٨ دریافت شد به نحوی جبران کردیم، رکورد بیسابقه در حضور گردشگران خارجی در همان سال ٩٨ شاهد این ادعاست. در گردشگری داخلی تحول به حدی رو به جلو است که با وجود هشدارها در دوران کرونا برای سفر نرفتن، دیدیم که عدهای آن را در سبد خانوار خود قرار دادهاند. متاسفانه این ادعای مونسان چندان همخوانی با وضعیت زندگی راهنماهای تورها و آژانسهای گردشگری ندارد. پیش از این «اعتماد» در گزارشی از وضعیت راهنمایان تورهای گردشگری خبر داده بود که جمعیت قابلتوجهی از این فعالان تغییر شغل دادهاند و در سایه رکود و عدم وجود راهحلیهای جبرانی، به اجبار روزگار خود را پشت فرمان تاکسی یا پیک موتوری میگذرانند. حالا که ویروس کرونا همچنان در کشور میتازد، به نظر میرسد که شاید وظیفه معاونت گردشگری در قبال صنعت زخمخورده کشور؛ میتواند گزینههای کاربردی دیگری جز اصرار بر برگزاری سفرهای نوروزی باشد. سفرهای نوروزی شاید بتوانند به رزرو شدن چند اقامتگاه ختم شوند، اما آیا برگزاری سفر در چنین شرایطی عموما توصیه میشود و آیا برای حمایت از مراکز اقامتگاهی، این تنها نسخه ممکن برای تجویز است؟
تلاش معاونت گردشگری برای مشروط کردن سفرهای نوروزی به داشتن برگه رزرو احتمالا ریشه در این واقعیت دارد که فعالان حوزه گردشگری در یک سال و نیم پیش ضربههای مهلکی خوردهاند و بهرغم رکود ممتد وضعیت گردشگری در کشور، چندان حمایت مالی خاصی از این معاونت ندیدهاند و حالا با اجبار داشتن یک برگه رزرو و اجبار اسکان در مراکز اقامتی، به نظر میرسد این معاونت قصد دارد تا با توسل به چنین شیوهای اندک محل درآمد را برای ورشکستگان حوزه گردشگری فراهم کند.
ساعت 24 از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.