فهرست آیتالله هاشمی برای خبرگان
روزنامه شرق نوشت:در آستانه بیستودوم بهمن، سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی، صلاحیت سیدحسن خمینی، نوه بنیانگذار انقلاب، برای شرکت در یکی از حساسترین انتخابات خبرگان احراز نشد. شورای نگهبان ۲۱ بهمنماه نتایج نهایی و قطعی بررسی صلاحیتهای نامزدهای خبرگان را اعلام کرد که نام سیدحسن در آن میان نبود.
سیدحسن خمینی دراینباره گفته بود: «تلقی اینجانب آن نیست که شکایت مسیری جدید را بگشاید و بنابراین بر آن باورم اگر آقایان نتوانستند از شهادت مراجع و علما و درسها و نوشتهها به احراز برسند، بعید است بتوانند در آینده نیز به چنین مهمی دست یابند؛ اما تنها با توجه به درخواست عمومی مردم و برخی بزرگان حوزه و سیاست به این امر اقدام میکنم».
اعتراض سیدحسن هم تغییری را در بررسی صلاحیت او ایجاد نکرد. کانال تلگرامی منتسب به او هم درباره دلیل احرازنشدن صلاحیت اینگونه نوشت: «یکی از نزدیکان بیت امام (س) هم رسما احرازنشدن صلاحیت سیدحسن خمینی از سوی شورای محترم نگهبان برای شرکت در پنجمین انتخابات خبرگان رهبری را اعلام و دلایل احرازنشدن صلاحیت اعلامی از سوی آن نهاد را استناد به بند ب ماده ٣ قانون اعلام کرد؛ «اجتهاد در حدی که قدرت استنباط بعضی مسائل فقهی را داشته باشد و بتواند ولیفقیه واجد شرایط رهبری را تشخیص دهد» احراز نشد».
تأیید صلاحیت یک جوان متولد ٧٠
بهاینترتیب صلاحیت سیدحسن خمینی با بیش از ٢٠ سال سابقه تدریس در حوزه علمیه قم و نیز شش سال تدریس در خارج فقه و اصول تأیید نشد. آن هم در شرایطی که بسیاری از استادان حوزه و مراجع تقلید، از جمله آیات عظام جوادیآملی و وحیدخراسانی گواهی به اجتهاد او داده بودند؛ مطابق رسم مألوف حوزه علمیه از ابتدا تاکنون در حوزهها رسم بر این بوده است که آیات، مجوز اجتهاد خود را با نامه و امضا از دیگر مراجع بزرگ دریافت میکردند و این مجوزی برای تدریس آنها در مقاطع خارج فقه و اصول به حساب میآمد.
اما در کنار احرازنشدن اجتهاد سیدحسن، صلاحیت پنج نامزد دیگر که در مرحله قبل تأیید شده بودند، هم رد شده است. در مرحله قبل از مجموع ٨٠١ نفر ثبتنامکننده در انتخابات خبرگان، صلاحیت ١٦٦ نفر برای رقابت بر ٨٨ کرسی تأیید شده بود که این عدد از سوی سیامک رهپیک از اعضای شورای نگهبان در نهایت، ١٦١ نفر در سراسر کشور اعلام شده است که سهم تهران ٣٣ نامزد است. قبلا صلاحیت ٣٦ نامزد از حوزه تهران تأیید شده بود.
برایناساس و بنا به گزارش ایلنا، صلاحیت آقایان هادویتهرانی از تهران، اکبر خادمالذاکرین از اصفهان، سیدمحمد واعظموسوی از آذربایجانشرقی، حمد مهاجرمازندرانی از گلستان، محمدحسن حائریشیرازی از استان فارس، سیدابوالحسن حسنزاده از خوزستان، جواد طاهریخرمآبادی از لرستان، علی محمدیخراسانی از خراسان رضوی، سیدعباس حسینیقائممقامی از تهران، حسن مفرحزاده ابوزیدآبادی از اصفهان و سیدمحمد غروی از تهران تأیید نشده است. تا به اینجا سه نفر از نامزدهای خبرگان هم انصراف دادهاند که از جمله آنها میتوان به سیدمحمدتقی مدرسی از استان البرز، محیالدین حائریشیرازی از حوزه تهران و نیز اللهوردی مقدسیفرد از حوزه مازندران اشاره کرد که این آخری اعلام کرده به نفع آیتالله صادق آملیلاریجانی، رئیس فعلی قوه قضائیه، استعفا داده است.
جالب آنکه در کنار رد یا احرازنشدن صلاحیت نوه امام و نیز برخی چهرههای دیگر از سوی شورای نگهبان، صلاحیت یک نامزد متولد سال ٧٠ تأیید شده است. به گزارش «انتخاب»، حجتالاسلام میثم دوستمحمدی متولد سال ١٣٧٠، جوانترین نامزد تأییدصلاحیتشده برای انتخابات مجلس خبرگان رهبری است که از حوزه انتخابیه قم در انتخابات ثبتنام کرده است. به نوشته رسانههای کرمانی، میثم دوستمحمدی در سال ١٣٨٥ تحصیلات کلاسیک خود را در شهر پدری خود که کرمان است به اتمام رساند. او سپس عازم شهر مقدس قم شده و در حوزه علمیه این شهر مشغول به تحصیل علوم دینی شد؛ یعنی سوابق تحصیلات حوزوی این جوان ١٠ سال است.
سخنان قابلتأمل ابراهیمیان
نکته تأملبرانگیز در بررسی صلاحیتهای این دوره سخنان اخیر نجاتالله ابراهمیمیان، سخنگوی شورای نگهبان و از اعضای حقوقدان این شوراست. او در گفتوگویی که با خبرگزاری ایرنا انجام داده گفته است که چون فرایند نظارت استصوابی ١٢ عضو این شورا فراهم نشده است، هیچ اطلاعی از فرایند تأیید صلاحیتهای خبرگان ندارد.
نجاتالله ابراهیمیان در پاسخ به این سؤال که آخرین اخبار درباره صلاحیتهای داوطلبان خبرگان رهبری چیست؟ گفته است: بنا بر یک تلقی علمی که به نظر اینجانب موافق با اصل ٩٩ قانون اساسی، تفسیر آن و قانون و آییننامه اجرائی انتخابات مجلس خبرگان است، همانگونه که در انتخابات مجلس شورای اسلامی و تصمیمات هیأت اجرائی، نظارت استصوابی دارند، در انتخابات خبرگان نیز باید بر تصمیمات شش فقیه که جایگاهشان هیأت اجرائی انتخابات مجلس خبرگان است، نظارت استصوابی داشته باشد. عضو حقوقدان شورای نگهبان با بیان اینکه در قانون انتخابات مجلس خبرگان رهبری هم این موضوع تصریح شده است، گفت: در عمل زمینه این نظارت توسط دبیر محترم شورای نگهبان هنوز فراهم نشده است.
سادهسازی سخنان ابراهیمیان
اولا در اصل ٩٩ قانون اساسی آمده است «شورای نگهبان نظارت بر انتخابات مجلس خبرگان رهبری، ریاستجمهوری، مجلس شورای اسلامی و مراجعه به آرای عمومی و همهپرسی را بر عهده دارد». همچنین در تفسیر شورای نگهبان از این اصل چنین آمده است: «نظارت مذكور در اصل ٩٩ قانون اساسي استصوابي است و شامل تمام مراحل اجرائي انتخابات ازجمله تأييد و ردصلاحيت كانديداها ميشود».
منظور ابراهیمیان از این سخنان این است که وقتی همه اعضای شورای نگهبان یعنی ١٢ عضو (مشتمل بر شش فقیه و شش حقوقدان) در راستای اجرای نظارت استصوابی، درباره قضاوتهای هیأتهای اجرائی و نظارت اعمال نظر میکنند، باید این ١٢ عضو هم درباره صلاحیت نامزدهای خبرگان اعمال نظر کنند تا معنای نظارت استصوابی محقق شود. در انتخابات خبرگان فقط آن شش فقیه هستند که حق اعمال نظر درباره صلاحیت نامزدهای خبرگان را دارند. تابهحال هم به همین شیوه صلاحیت نامزدهای خبرگان برای این پنج دوره بررسی شده است. ابراهیمیان اما نکته تازهای را مطرح میکند و میگوید این شش فقیه در بررسی صلاحیت نامزدهای خبرگان مثل هیأتهای اجرائی و نظارت عمل میکنند و همانطور که ١٢ عضو شورا درنهایت درباره نظر هیأتهای مذکور، اعمال نظر میکنند، در انتخابات خبرگان هم همه ١٢ عضو باید درباره دلیل رد یا تأییدصلاحیت نامزدهای خبرگان نظر بدهند و نه فقط شش فقیه عضو؛ اما درباره بررسی صلاحیت نامزدهای حوزه تهران و بهطور ویژه درباره بررسی صلاحیت سیدحسن خمینی، وضع بهمراتب پیچیدهتر است. آیتالله امجد که چندی پیش از سوی شورای نگهبان صلاحیتش رد شده بود، در نامهای به این شورا درباره قانون انتخابات مجلس خبرگان نکته مهمی را مطرح میکند. بر آن اساس، طبق تبصره ٤ از ماده ١٠ آییننامه اجرائی قانون انتخابات خبرگان، چنانچه فقیه یا فقیهانی از شورای نگهبان کاندید حوزه انتخابیهای باشند، از انجام امور نظارتی و تصمیمگیری در آن حوزه منع خواهند شد. بهاینترتیب علیالقاعده سه عضو این شورا یعنی آیتالله احمد جنتی، آیتالله محمد مؤمن و آیتالله محمد یزدی که هر سه از حوزه انتخابیه تهران برای انتخابات خبرگان رهبری نامزد شدهاند، نباید درباره صلاحیت نامزدهای این حوزه نظر بدهند؛ وضعیتی که درباره تهران مشخص نیست؛ یعنی معلوم نیست که این سه نفر درباره صلاحیت نامزدهای خبرگان از حوزه تهران نظر دادهاند یا نه. ابراهیمیان میگوید به شش عضو این شورا درباره نحوه بررسی صلاحیت نامزدهای خبرگان گزارشی داده نشده است.
منتظر فراهمشدن زمینه نظارت استصوابی هستم
اما ابراهیمیان در ادامه گفتوگوی خود با ایرنا متذکر شده است: «منتظرم تا زمینه این نظارت فراهم شود تا پس از اطلاع از فرایند و چگونگی احراز صلاحیتها، اظهارنظر کنم». او ادامه داد: علت اینکه تاکنون درباره انتخابات مجلس خبرگان اظهارنظر نکردم این است که هنوز این نظارت استصوابی توسط دبیر محترم شورا فراهم نشده است و اگر انشاءالله در آینده ایشان زمینه طرح موضوع و بررسی شیوه احراز صلاحیتها را در جمع ١٢نفره مشخص کردند، من هم اطلاعات را به میزانی که بدانم در اختیار رسانهها قرار خواهم داد.او اضافه کرد: گرچه این نظارت باید دارای آیین ویژهای باشد که فرصت دفاع برای داوطلبان در آن به نحو کافی طراحی شده باشد و اجرای آن اقناع عمومی را نیز به دنبال داشته باشد.عضو حقوقدان شورای نگهبان در پاسخ به این سؤال که از شش فقیه فقط سه نفر میتوانند نسبت به بررسی پروندههای داوطلبان خبرگان رهبری در استان تهران اقدام کنند، آیا این مسئله اختلالی در رأی اکثریت ایجاد نخواهد کرد؟ گفت: به عنوان عضو این شورا هیچ اطلاعی از کموکیف مسئله بررسی صلاحیتهای خبرگان رهبری ندارم.
نامزدهای معروف تهران
تا به اینجا از چهرههای معروفی که در تهران صلاحیت آنها تأیید شده است، میتوان از حسن روحانی که هماکنون رئیسجمهور است در کنار اکبر هاشمیرفسنجانی نام برد. هاشمی بعد از آن سخنان درباره شورای نگهبان دیگر سخنی دراینباره نگفت. صلاحیت او باوجود آنکه در انتخابات ریاستجمهوری رد شده بود، اما برای این دوره از مجلس خبرگان تأیید شده است، تأییدی که جامعتین یعنی جامعه روحانیت و جامعه مدرسین را بر سر دوراهی قرار داده بود که اسم او را در فهرست خود قرار بدهند یا نه. این دو تشکل اصولگرا، از جمله تشکلهای روحانی هستند که درباره خبرگان اعلام نظر میکنند. تا به اینجا جامعه مدرسین که رئیس آن آیتالله محمد یزدی رئیس فعلی خبرگان و از اعضای مجلس خبرگان به شمار میرود، از قراردادن نام هاشمی در فهرست خود خودداری کرده است. شاید دلیل آن اختلاف یزدی با هاشمیرفسنجانی باشد. بااینحال، سایت انتخاب گزارش داده که دیگر تشکل همسو، یعنی جامعه روحانیت که هاشمی و روحانی هر دو عضو آن هستند، اعلام کرده نام هاشمی را در فهرست خود قرار خواهد داد. نام هاشمی در کنار روحانی البته در فهرستهای منتسب به اصلاحطلبان و نیز حامیان دولت هم دیده شده است.
--------------------------------------
ایلنا: آیتالله هاشمیرفسنجانی در برنامه تبلیغاتی انتخاباتی خود که از شبکه تهران پخش شد، با اشاره به بعد جمهوریت و اسلامیت نظام، گفت: متأسفانه در سالهای اخیر هر دو بُعد، یک مقدار تضعیف شده که انشاءالله نتیجه این انتخابات این باشد که تقویت کنیم. در بُعد مردمی اشکالهایی که در انتخاباتها گاهی از لحاظ تبلیغات، تأیید صلاحیتها، ردصلاحیتها، شمارش صندوقها و امثال اینها دیده میشود و در بُعد اسلامی هم میبینیم در کشوری که بنا بوده همهچیز آن اسلامی باشد، متأسفانه الان فسادها و بداخلاقیهای فراوانی میبینیم. فسادهای اخلاقی از نوع تهمتزدن، نزاعها، درگیریها و دروغگفتنها زیاد شده است. یعنی ما الان در بُعد اسلامیبودنمان در عمل این مشکلات را داریم و در بُعد مردمیبودنمان هم عرض کردم که در انتخاباتها آن نقاط ضعف هست که ما باید اینها را جبران کنیم. رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام در ادامه با اشاره به نحوه انتخاب مقام معظم رهبری بعد از فوت امام گفت: در اولین جلسهای که گرفتیم، (در یک روز بایستی کار را تمام میکردیم) ، از اول، بحث و اختلاف نظری پیش آمد که آیا باید شورا را انتخاب کنیم که الان در قانون اساسی است، یا فرد را. او ادامه داد: بحث جدی شد و بیشتر وقت جلسه را گرفت و رأی گرفتیم که ۳۵ درصد به شورا رأی دادند و ۴۵ درصد به فرد رأی دادند و این مسئله، تمام و بنا شد که فرد باشد. این تصمیم با خبرگان بود. وقتی که بنا شد فرد باشد، جمعی از علمای قم که در جلسه بودند، آیتالله گلپایگانی را پیشنهاد دادند. بحث زیادی شد و ایشان رأی نیاوردند. حدود ۱۴ رأی آوردند که همان ۱۴ نفری بودند که امضا کرده بودند. فرد دوم را ما اعلام کردیم که آیتالله خامنهای بهعنوان رهبر فردی بودند. ایشان بلند شدند و گفتند: من طرفدار شورا هستم و نمیتوانم این مسئولیت را بپذیرم. من که جلسه را اداره میکردم، گفتم: ببینید تا الان قانون نبود و با تصویب خبرگان قانون شد و بر فرض اگر شما نپذیرید، فرد دیگری خواهد بود. اما جلسه شما را تشخیص میدهد. ایشان عکسالعملی نشان ندادند و نشستند و جلسه ما هم این را حمل بر رضایت کردند و سکوت را علامت رضا میدانیم. برای ایشان رأیگیری کردیم. نزدیک به تمام حاضران رأی دادند. شخص قبلی ۱۴ رأی داشت، اما ایندفعه نزدیک به اجماع بود. البته اجماع کامل نبود. حدود هفتاد و چند نفر رأی دادند و تمام شد. البته یک مسئلهای پیش آمد؛ گفتیم چون قانون اساسی هنوز در شوراست، صبر کنیم بازنگری تمام شود و بعد از اینکه بازنگری تمام شد، براساس قانون اساسی جدید که رفراندوم میکنیم، دوباره رأیگیری میکنیم که این کار هم تمام شد و در شورای بازنگری به فرد رأی دادیم و بعد هم در جلسه خبرگان آمدیم و رأیگیری کردیم و اینبار آیتالله خامنهای به اجماع رأی آورد که دیگر مخالفی نبود. شاید فقط یک نفر رأی نداد، درست یادم نیست. آیتالله هاشمی افزود: از آن گذشته تا به حال ما واقعا راضی هستیم؛ یعنی آنچه را انتخاب کردیم. من در مصاحبهها همیشه گفتهام که ما تاکنون بهتر و مناسبتر از آیتالله خامنهای کسی را در فقهای موجود نمیبینیم که بتواند کشور را اداره کند. هاشمی با اشاره به اینکه الان واقعا مجموعه مقررات زیربنایی ما، همه خوب است، بیان کرد: همه مردمی است و به مردم بر میگردد و همه براساس شرعیت و اسلامی است و تا اینجا هم خیلی خوب است. حالا دیگر بستگی به عمل ما دارد که ببینیم چگونه بتوانیم اجرا کنیم و این بسیار مهم است. گاهی انسان چیزهایی در انتخاباتها میبیند که با آن روح اسلامیت و مردمیت نمیسازد. نمیتوانیم بگوییم که صددرصد درست است، ولی نسبتا در انتخاباتهای دنیا جزء انتخاباتهای خوب است. مشارکت ما همیشه زیاد بوده و تا این سالهای اخیر کمتر مشکل داشتیم، در سالهای اخیر مشکلاتی پیش آمد و انتظار ما از این دو انتخاباتی که در پیش داریم، این است که انشاءالله بتوانیم این وضع را تقویت کنیم. یعنی هم بعد اسلامی را تقویت کنیم و کاری کنیم که این مشکلاتی که عرض کردم از لحاظ اسلامی در کشور ما هست، اینها را برطرف کنیم و یک جامعه سالم داشته باشیم و هم از جهت مردمی انتخابات بهگونهای باشد که واقعا نظر مردم باشد. آیتالله هاشمی گفت: در اینجا توصیهای که من به مردم دارم این است که سعی کنند همه پای صندوق رأی بیایند. این انتخابات بسیار سرنوشتساز است. شرایط منطقه را میبینید. شرایط منطقه در بدترین وضع است. ساختارمان خوب است و باید خوب عمل کنیم. با حضور مردم در انتخابات، من قول میدهم که چند پله وضع ما در دنیا بهتر میشود و واقعا بهعنوان یک کشور متمدن، مسلمان، مترقی و نمونه شناخته میشویم. مردم از این دریغ نکنند. به هرکسی میخواهند، رأی بدهند. بالاخره تبلیغات است. او در ادامه گفت: خواهش میکنیم خانمها، آقایان و جوانانی که میتوانند رأی بدهند، همه پای صندوقها بیایند و یک انتخابات پرشور و سالم داشته باشیم و از این به بعد هم همه سعی کنند دست از اهانتها، تخریبها و دعواها بردارند. از اینجا دیگر رأی و انتخاب مردم است و بگذارند مردم هرچه را تشخیص دادند، رأیشان را بدهند.
ساعت 24 از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.