شایعه استعفای وزیر ارشاد و ابهام درباره صحت یا عدم صحت این شایعه یکی از مهمترین بحثهای روزهای گذشته است، با توجه به عملکرد وزیر ارشاد در طول این سه سال و نیم آیا میتوان دلیل به راه افتادن این شایعه را تصمیم شخصی وزیر که بر اثر فشارهای مخالفان اتخاذ شده، دانست؟
با توجه به اینکه علی جنتی در مجموع و در طول سه سال و اندی که با دولت آقای روحانی همکاری داشته است و در مسند وزارت ارشاد متولی سیاستهای فرهنگی دولت یازدهم بوده است، نشان داده که همکاری خوبی را با مجموعه دولت داشته است. حوزه فرهنگ یکی از حوزههایی است که در طول سالهای پس از انقلاب همواره یکی از حوزههای چالش برانگیز بوده است و علی جنتی در مجموع در برآیند عملکردی خود کارنامه قابل قبولی را ارائه کرده است. این در حالی است که حاشیهسازی و هجمهها به وزارت ارشاد که با مخالفت با برگزاری کنسرتهای موسیقی به اوج خود رسید، وزیر ارشاد را در تنگنا قرار داد و بخش عمدهای از انرژی و وقت این نهاد فرهنگی را صرف پاسخگویی به مخالفان کرد. البته این بدان معنا نیست که وزرای پیشین این وزارتخانه با چالشهایی اینچنینی مواجه نبودهاند، بلکه اگر مدیریت وزارت فرهنگ و ارشاد در دولتهای قبلی را واکاوی کنیم، میبینیم که در تمامی این دورهها با فراز و فرودهایی، این حاشیهسازیها وجود داشته است. چرا که حوزه فرهنگ و موسیقی از جمله حوزههای نرم افزاری است و دارای متولیان پرتعدادی هم هست. همچنین مدعیان گستردهای هم در حوزه تصمیمگیری و تصمیمسازی، هم در حوزه اجرا و هم در حوزه نظارت دارد. مجموعه گستردگی متولیان این حوزه باعث بروز و ظهور چنین چالشهایی شده است. البته نقد جدیای به وزیر ارشاد وجود دارد و گلایهای هم که رئیسجمهور چند بار تلویحی اعلام کرد این است که در موضوع حاشیهسازیها و رویکردهای غیرقانونی که در برخی شهرها رخ داد وزارت ارشاد به نوعی دچار انفعال شد و به نوعی مماشات کرده است، در حالی که انتظار مردم از دولت تدبیر و امید و انتظار رئیسجمهور از وزرایش این است که مبتنی بر رویکردهای قانونی تصمیمات اتخاذ شود و وزیر باید در مقابل بی قانونیها ایستادگی کرده و بر موضع دولت پافشاری میکرد. با اینهمه میتوان این گزاره را مطرح کرد که وزیر ارشاد در پی این هجمهها و فشارها تصمیم به استعفا گرفته است اما در این میان شخص رئیسجمهور نباید درباره پذیرش استعفا یا تصمیمگیری در این خصوص شتابزده عمل کند، بلکه باید با تدبیر و تامل برخورد شود.
اگرچه حوزه فرهنگ همواره یکی از حوزههای چالشی در ساختار سیاسی کشور است، اما در دولت تدبیر و امید، مخالفانی که در دولت قبل در برابر موضوعی مانند کنسرتها سکوت اختیار کرده بودند در دولت روحانی آن را بیرقی جهت مخالفت با دولت بلند کردند، به نظر میرسد مماشات در قبال این مساله سبب شده تا کارنامه وزیر در سایر حوزهها دیده نشود. این را قبول دارید؟
دقیقا همین طور است. ببینید در اقلیم و جغرافیای ایران باید یک صدا شنیده شود و آن هم صدای قانون است. در مساله کنسرتها همه فرایندهای قانونی برگزاری کنسرتهای موسیقی طی شده بود. علاوه بر این رهبر معظم انقلاب هم هیچ گاه مخالفتی با اقدامات فرهنگی که در راستای اصول و مبانی اسلام و انقلاب باشد نداشتهاند و بر این اساس نباید هر کس در اقلیم و شهر خود با عینک مخصوص به خود به مسائل بنگرد و اگر نگاهش با نگاه مردم و قانون مخالف بود، داد مخالفت سر دهد. باید خطر گسترده شدن این نگاه را یادآوری کرد که اگر دامنه برخوردها در آینده گستردهتر شود نهایتا در حوزه نرم افزاری نمیشود مدیریت منسجم و مقتدری را اعمال کرد و تجربه نشان داده هر کجا مجموعه تصمیمگیریها متکثر شود قطعا خسارات به مردم و کشور وارد میکند. بنابراین به نظرم دولت تدبیر و امید در ارتباط با برکناری و پذیرش استعفا باید با تدبیر و مصلحت طلبی و تامل برخورد کند و برخورد شتابزده نداشته باشد. با توجه به فضای کنونی این نگرانی وجود دارد که اگر شخص جدیدی بخواهد به جای آقای جنتی معرفی شود چه اطمینانی است که وزیر جدید بتواند مشکلات را حل کند؟ نباید نقض قانون در جای دیگر سبب شود ارزش کارهای قانونیای که وزیر ارشاد انجام داده است نادیده گرفته شود.
یکی از مباحثی که این روزها بهطور جدی مطرح میشود این است که آیا فقط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است که متولی حوزه فرهنگ است و نهادهای دیگر مسئولیتی ندارند؟
چنانچه اشاره کردم عرصه فرهنگ و هنر، متولیان گستردهای دارد، از رسانه ملی و نهادهای مذهبی گرفته تا نهادهای آموزشی و مجلس و سیستم آموزشی و غیره. همه این نهادها هم وظیفه دارند در قبال فرهنگ جامعه رویکرد مثبتی اتخاذ کنند. اینکه نوک پیکان حمله را به سوی شخص وزیر نشانه گرفتهاند تنها و تنها یک دلیل دارد و آن استراتژی درگیر کردن دولت در حواشی و انزوای دولت است تا وظایف خطیری را که در برابر مردم دارد نتواند به منصه ظهور برساند و برای همین است که باید برای فائق آمدن بر این استراتژیها ایستادگی کرد. همگان باید به کمک وزیر آیند، از جامعه هنری و فرهنگی و کنشگران این حوزه گرفته تا مردم. وزارت ارشاد هم باید نقدهای منصفانه را لحاظ کند تا سیاستهای مخالفان خنثی شود و جوسازیها رنگ بازد.
با علم به این موضوع دلایل بحران آفرینی این جریانات علیه دولت را چه میدانید؟
ضمن احترام به نظرات متفاوت و حتی نظرات منتقدان در جغرافیای جمهوری اسلامی باید گفت که تجربه نشان داده یک دسته از جریانات و گروهها اساسا هویت و بروز و ظهورشان در بحران آفرینی و چالشسازی است و این جریان خود را مترجم گفتمان خاص در انقلاب اسلامی و پیشبرد امور فرهنگی هم میداند که اساسا مواضع شفاف و منطقی و قانونی از آنان دیده نمیشود. این جریان از نقدهای غیرمنصفانه و بعضا رفتارهای غیرقانونی ابایی ندارند، از جمله اینکه میبینیم یک برنامه هنری یک سخنرانی سیاسی یا یک رویداد فرهنگی که مورد تایید مجموعهای از کنشگران سیاسی، فرهنگی و اجتماعی جامعه است، با رفتارهای غیرمنطقی این جریانات لغو میشود و این حرکات تا حدی بلند دامنه میشود که مردم خطر سراسری شدن آن را حس میکنند. رفتارهایی که شایسته جمهوری اسلامی ایران نیست. اگرچه نهادهای مذهبی مانند حوزه علمیه قم یا نهادهای دلسوز فرهنگی دغدغه فرهنگ را دارند و این دغدغه باید مبنای نظر تصمیم گیرندگان قرار گیرد اما اینکه با رویکردهای قانونی مخالفت شود این قانون گریزی است و نه دفاع از ارزشهای انقلاب. برای همین است که باید در مقابل نقض آشکار قانون ایستاد و نباید تسلیم شد. به همین دلیل است که مدیریت وزارت ارشاد باید قانون را مبنا قرار دهد و نه جنجالهای آن عده قلیل را.
نظر مخالفان دولت موافقت با استعفای وزیر ارشاد است. در میان موافقان دولت هم دو گروهی شکل گرفتهاند که عدهای مماشات علی جنتی در برابر هجمهها را دلیل کافی برای قبول استعفای او میدانند و دسته دیگر با استعفای او مخالفند، این تقسمیم بندی را میپذیرید؟
در این ارتباط دو نوع نگاه وجود دارد، دستهای خواستار برکناری او هستندکه استدلالشان این است که مماشات وزیر در مساله برگزاری کنسرتها در واقع بی توجهی به خواست مردم و دولت است. بر این اساس موافق استعفای وزیرند. دسته دیگر اما کنار رفتن و استعفای وزیر را نشانه کوتاه آمدن دولت در مقابل مخالفان میدانند و این را مماشات تلقی میکنند. من خود به رویکرد دوم قائلم و مخالف استعفای وزیرهستم. همچنین با نگاه به پیشینه و رزومه آقای جنتی و اعتقاد و باوری که به رویکرد و مبانی دولت دارد بهترین گزینه خود اوست. علی جنتی به واسطه نفوذ سیاسی و خانوادگی که دارد، میتواند در حوزه فرهنگ موفق عمل کند و این نگرانی وجود دارد که با روی کار آمدن وزیر جدید و با توجه به نزدیکی به انتخابات و اینکه در ماههای آینده فضای کشور فضایی انتخاباتی خواهد بود و در نتیجه فشارها و هجمهها علیه دولت چند برابر خواهد بود، چگونه وزیر جدید میتواند با چالشها مقابله کند و مسائل فرهنگی دولت را پیش برد؟ من معتقدم اگر استعفا مورد قبول واقع شود شاهد زمین ماندن مطالبات فرهنگی مردم و جامعه خواهیم بود و این یعنی برگ برنده مخالفان که خود دولت به دست مخالفان میدهد. بر این اساس تصمیم شتابزده در این حوزه صدمات جدی را متوجه دولت و مردم خواهد کرد. باید با درایت و مصلحت اندیشی تصمیم گرفت.
همزمانی تغییرات در وزارت کشور و تغییر در معاونت سیاسی این وزارتخانه با خبر استعفای علی جنتی سبب شد تا عدهای دست به گمانه زنی بزنند که قرار است علی جنتی بر صندلی سیاسیترین معاونت وزرات کشور تکیه بزند، این فرضیه را تا چه حد محتمل میدانید؟
من تصور نمیکنم این اتفاق بیفتد، چرا که در این حوزه تا حدودی تصمیمگیری شده و وزیر کشور هم از گزینه مطلوبش سخن گفته و او را معرفی کرده است و به نظرم آقای احمدی گزینه مناسبی است، علاوه بر اینکه آقای جنتی وزیر یک وزارتخانه مهم است. بعید است که بخواهد در این مسند قرار گیرد و به نظرم آقای جنتی باید در همان جایگاه وزارت ارشاد باقی بماند و در این سنگر به دفاع از دولت و رویکردهای او بپردازد. در واقع با مجموعه شرایطی که حاکم است، نمیتوانم صحت این گزاره را تایید کنم.
منبع: آرمان
ساعت 24 از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.