اقتصادچین عطسه کند اقتصاد ایران سرما می خورد

کسب و کار ایرانیان درچنگ چینی ها

ساعت24-یکی از شعارهای انقلابیون در زمان براندازی رژیم گذشته در کنارشعار آزادی خواهی شعاراستقلال طلبی بود که ترجمان آن شعار مشهور " نه شرقی نه غربی" بود که در قانون اساسی ایران نیز تبلور پیدا کرده است.

style="text-align:justify">این شعار استقلال طلبی اما دست کم در حوزه تجارت خارجی به شکل فاحشی نقض شده است.آمارهای ارایه شده نشان می دهد از هر 100 دلار کالایی که به ایران می آید 25 دلار آن از کشورچین به صورت رسمی و قانونی و ثبت شده وارد می شود . به این ترتیب و اگر واردات انواع کالاهای چینی که به طور قاچاق به بازار ایران می اید را نیز لحاظ کنیم سهم چین از واردات ایران از بازارهای جهانی بازهم افزایش می یابد. از طرف دیگر از هر 100دلار کالایی که ایران صادر می کند 19 دلار آن به بازارهای چین می رود. آمارهای در دسترس نشان می دهد در سال گذشته میلادی یعنی سال 2016 از هر100 دلار نفت فروخته شده ایران در بازارهای جهانی 29 دلار آن را چینی ها خریده اند.

نکته با اهمیت دیگر این است که 81 در صد کالاهای صادراتی ایران را صادرات مواد اولیه تشکیل می دهد . این میزان وابستگی تجارت خارجی ایران به چین راه را برای اثرگذاری ی از مسیر بالا و پایین شدن اقتصاد چین برکسب و کار ایرانیان هموار کرده است. بنابر یک ضرب المثل ایران که می گوید اگر فلان کس عطسه کند فلانی سرما می خورد و نشان دهنده این است که نفر عطسه کننده اثرات قوی بر نفردوم دارد باید تاکید کرد، اقتصاد ایران از اقتصاد چین اثرپذیری بالایی دارد. یک مطالعه انجام شده از سوی موسسه عالی آموزش وپژوهش مدیریت و برنامه ریزی نشان می دهد که رشد شتابان یا آهسته چین در سالهای اخیر اقتصاد ایران را آسیب پذیرکرده است. با توجه به اینکه در سالهای آتی رشد اقتصاد چین روند کاهنده دارد به نظر می رسد باید راهی برای کاهش آسیب پذیری چین بر اقتصاد ایران جستجو شود. واحد اطلاعات اکونومیست درگزارش خود از چشم انداز اقتصاد جهانی در سال 2017 پیش بینی کرده است رشد اقتصادی چین در سال 2018 کاهش قابل ملاحظه ای را تجربه خواهد کرد.براساس آمار ارایه شده رشد اقتصادی این کشور از 6.8 درصد در سال 2017 بایک در صد کاهش به 5.8درصد می رسد. این کاهش یک درصدی در پی بحران بدهی شرکت های بزرگ و همچنین رکود بخش مسکن خواهد بود. این نهاد پژوهشی معتبر پیش بینی کرده است اقتصاد چین در 2018 عامل اصلی نگرانی و بی ثباتی در اقتصاد جهانی خواهد بود.

عدم قطعیت گسترده در بخش حقیقی اقتصاد در اقتصا جهانی و همچنین بازارهای مالی از پیامدهای کاهش رشد اقتصاد چین است. گلدمن ساکس نیز برآوردکرده است در صورت رشد آهسته اصلاحات اقتصادی در چین، رشد اقتصادی در این کشور از سال 2017 تا 2022 به طور متوسط 4.8د ر صد خواهد شد . موسسه اعتبار سنجی مودیز نیز پیش بینی کرده است متوسط رشد اقتصادی چین در سالهای آینده به طور متوسط 5در صد خواهد بود. کاهش رشد اقتصادی چین به اندازه 5درصد در سال به طور متوسط در سالهای آینده که تقریبا نصف میانگین رشد اقتصاد این کشور از 1980 تا 2016 است از سه مسیر بر اقتصاد جهان اثر کاهنده دارد. مسیر نخست تضعیف تجارت جهانی است و کاهش قیمت ها در بازارهای کالاهای پایه ای مسیر دوم وسرانجام پدیدار شدن نااطمینانی در بازارهای مالی مسیرسوم کاهنده شدن رشد اقتصاد چین بر اقتصاد جهانی است. به این ترتیب با نزولی شدن رشد اقتصاد چین در مرحله نخست شرکای تجاری این کشور و در مرحله بعد اقتصادکشورهایی که با چین رابطه تجاری نزدیک دارند آسیب می بینند. اثر کاهش رشد اقتصادی چین بر اقتصاد ایران از دو کانال تجارت و بازار کالاهای پایه ای خواهد بود. اولا چین مهمترین شریک تجاری ایران است و ثانیا کاهای پایه ای بخش اصلی صادرات اقتصاد ایران را تشکیل می دهد. کاهش تقاضای چین برای نفت خام که یکی از پیامدهای کاهش رشد اقتصاد چین است صادرات نفت ایران را به شدت متاثر می کند.

این تاثیر از دوبخش تشکیل می شود . یک اثر منفی این است که ایران نفت کمتری می فروشد واثر دیگر این است که قیمت نفت دربازارهای جهانی کاهش می یابد. . کاهش تقاضای چین در بازار فلزات نیز موجب می شود قیمت این کالاها در بازار جهانی کاهش می یابد و بر صادرات ایران اثر منفی دارد. . به این ترتیب و با توجه به اینکه ایران به رشد بالای اقتصاد نیازمند است و تجارت گسترده و پیچیده با چین یک نقطه ضعف است مدیران برنامه ریزی کشور باید راهی برای رهاشدن اقتصاد ایران از انحصار چین بیابند. این وضع مناسبی نیست که اقتصاد ایران را به تجارت بایک کشور که شخصیت دوست داشتنی نیز ندارد گره بزنیم.