با ارایه یک گزارش و نشان دادن بازار جهانی گاز انجام شد
هشدار ضمنی دکتر مهدی عسلی درباره صادرات گاز ایران
ساعت ۲۴- دکتر مهدی عسلی اقتصاددان ایرانی که یکی از کارشناسان برجسته در حوزه نفت و گاز به حساب می‌آید. چندین سال فعالیت در وین و در مقر اوپک و ریاست موسسه بین‌المللی مطالعات انرژی در تهران و ریاست دفتر اقتصاد کلان در کارنامه این اقتصاددان ثبت شده است.
با توجه به اهمیت نفت و گاز در اقتصاد ایران و ضرورت بهره‌برداری کارآمد از این ذخایر خدادادی و با عنایت به اینکه هر روز تاخیر در این کار می‌تواند همه آنچه از این ذخایر داریم را هدر دهد، ساعت ۲۴ با مراجعه به «پاورپوینت» درج شده از این گزارش استنباط خود را می‌نویسد.
در شروع این گزارش آماری از «ذخایر اثبات شده گاز طبیعی در کشورهای مهم دارنده منابع گاز» به نقل از ۳ منبع با اهمیت مثل BP، OPEC و EIA آورده شده است. بر اساس این آمار، ایران با ۳۴ تریلیون مترمکعب روسیه با ۳۲.۶ تریلیون مترمکعب و قطر با ۲۴.۴تریلیون مترمکعب که به ترتیب ۱۸.۲ درصد، ۱۷.۵ درصد و ۱۳.۱ درصد گاز طبیعی دنیا را دراختیار دارند. بر اساس گزارش یادشده در حالی که نسبت ذخیره به تولید روسیه ۵۶ درصد است این نسبت برای ایران ۱۰۰ و برای قطر نیز ۱۰۰ درصد است.
عرضه و تقاضای گاز جهان
در گزارش حاضر آمده است، میزان تولید گاز ایران در سال‌های ۲۰۲۰، ۲۰۲۵، ۲۰۳۰، ۲۰۳۵ و ۲۰۴۰ میلادی به ترتیب ۵.۶ تریلیون فوت مکعب، ۷.۴ تریلیون فوت مکعب، ۸.۷ تریلیون فوت مکعب، ۱۰.۱ تریلیون فوت مکعب، ۱۱.۴ تریلیون فوت مکعب و ۱۲.۴ تریلیون فوت مکعب است. در حالی که تقاضا برای گاز ایران در سال‌های ۲۰۲، ۲۰۲۵، ۲۰۳۰، ۲۰۳۵ و ۲۰۴۰ به ترتیب ۵.۷، ۶.۶، ۸.۷، ۹.۲، ۱۱.۲ و ۱۳.۳ تریلیون فوت مکعب است.
بر اساس این گزارش تقاضا برای گاز ایران با رشد ۳.۱ درصدی همراه خواهد شد در حالی که تولید ایران از ۲.۱۲ تا ۲۰۴۰ به طور متوسط رشد ۲.۹ درصد را تجربه می‌کند. در گزارش حاضر یادآوری شده است مطابق برنامه ششم توسعه تولید گاز غنی در ایران از ۱۳۹۶ تا ۱۳۹۹ به ترتیب ۱۰۱۰ میلیون مترمکعب، ۱۱۰۱ میلیون مترمکعب، ۱۱۷۸ میلیون مترمکعب و ۱۲۵۳ میلیون مترمکعب است که نشان‌دهنده رشد سالانه ۱.۹ درصداز سال ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۹ است.
در این گزارش آمده است: امریکای شمالی که تا سال ۲۰۱۴ واردکننده خالص گاز طبیعی بود پس از انقلاب شیل‌های گازی ایالات متحده به یک صادرکننده تبدیل شده است. پس این قاره نه‌تنها در آینده بازار فروشی برای تولیدکنندگان گاز نخواهد بود بلکه رقیبی برای آنها نیز محسوب می‌شود.
علاوه بر این چین بزرگترین ذخایر شیل گازی جهان را دارد و تا سال ۲۰۴۰ تولید شیل‌های گازی این کشور رشد چشمگیری خواهد داشت. با این وجود پیش‌بینی می‌شود این کشور تا سال ۲۰۴۰ واردکننده خالص گاز باشد.
ملاحظات ایران در گاز
دکتر مهدی عسلی و فاطمه ربیعی در گزارش خود به موضوع گاز نگاهی همه سویه داشته و با توجه به شرایط عرضه و تقاضای گاز در دنیا یادآوری می‌کنند: سه دسته ملاحظات غیراقتصادی درباره گاز باید در کانون توجه باشد که عبارتند از:
یکم: صادرات گاز ایران به کشورهای همسایه و بازارهای بزرگ مثل اروپا، چین و هند ضریب امنیت بین‌الملل ایران را افزایش می‌دهد.
دوم: جایگزین کردن گاز به عنوان سوخت به جای سوخت‌های دیگر و سهم بسیار بزرگ گاز در ترکیب انرژی ایرانیان ضریب امنیت انرژی در داخل را رشد می‌دهد.
سوم: با توجه به اینکه مسایل زیست‌محیطی در جهان به مثابه یک گزارش عمومی روند فزاینده‌ای را تجربه می‌کند، مصرف بیشتر گاز در ایران می‌تواند این ملاحظه را پوشش دهد.
عسلی باور دارد که ایران باید بتواند گاز خود را با قیمت‌های متفاوت در بازارهای جهانی عرضه کرده و بفروشد و این به دلیل سرعت بیشتر رشد تولید گاز طبیعی در ایران نسبت به رضد تقاضای جهانی است. مصرف گاز بیشتر می‌تواند علاوه بر فروش در بازارهای بین‌المللی به جای سوخت مایع، تولید و صادرات برق و توسعه صنعت پتروشیمی و تزریق به چاه‌های نفت نیز مورد توجه باشد. در هر صورت برای تخصیص بهینه مصرف گاز نیاز به برنامه‌ریزی داریم و به همین دلیل داستان پیچیده خواهد شد.
به گزارش ساعت ۲۴، عسلی و همکارش نتیجه‌گیری زیر را ارایه داده‌اند:
- تولید گاز طبیعی کشور به تدریج از تقاضای داخلی پیشی می‌گیرد و لازم است مطالعات کارشناسی دقیقی برای تعیین میزان صادرات و تخصیص بهینه منبع گاز به مصارف مختلف صورت گیرد.
- تلاش‌های مختلفی از سوی موسسات ذیربط و کارشناسان و صاحبنظران اقتصاد انرژی صورت گرفته است اما این تلاش‌ها باید سازمان یابد تا با همفزایی به نتایج مطلوب بینجامد.
- با توجه به لغو تحریم‌های اقتصادی زمان مناسب برای اقدامات لازم برای دریافت و به کارگیری ابزار و نرم‌افزارهای پیشرفته تجزیه و تحلیل سیستم انرژی کشور برای دستیابی به تخصیص بهینه انرژی فرا رسیده است.
ساعت 24 از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.